Wat is een server?

Nu we een beetje hebben gezien waaruit het internet bestaat, gaan we inzoomen op het onderdeel dat ons vandaag interesseert: servers

Facilitator

Voordat we naar de volgende reeks afbeeldingen gaan, over servers, kunnen we een korte rondvraag houden onder de deelnemers, met een open vraag:

“We hebben het woord ‘server’ gehoord in de bovenstaande presentatie, maar wat is volgens jou een server, in je eigen woorden?”

In deze afbeelding is elk ‘rek’ een server. “FSN data center backview” door Steve Hulford is gelicentieerd onder CC BY-NC-ND 2.0.
Figure 1: In deze afbeelding is elk ‘rek’ een server. “FSN data center backview” door Steve Hulford is gelicentieerd onder CC BY-NC-ND 2.0.

Facilitator

Het internet bestaat uit computers met verschillende vormen en functies. Materieel gezien zijn servers meestal computers die op rekken staan, zonder schermen, en met kabels zijn verbonden met andere computers. In deze afbeelding is elk “rek” een server.

Hoe een server werkt: informatie of gegevens terugsturen naar clients of andere servers. Illustratie door Marie Verdeil. Licentie CC-BY-SA-NC
Figure 2: Hoe een server werkt: informatie of gegevens terugsturen naar clients of andere servers. Illustratie door Marie Verdeil. Licentie CC-BY-SA-NC

Facilitator

Functioneel: een server doet wat de naam aangeeft. Hij serveert (verzendt) informatie. In de informatica verwijzen we naar clients als de computers die vragen om informatie, bestanden of berekeningen op te halen. In dit voorbeeld vraagt een ‘client’ de server van Wikipedia om het bestand met de voorpagina, waarop de server reageert en het bestand terugstuurt.

Een server hoeft niet per se in een datacenter te staan. Meme met de tekst: “Wat als ik je zou vertellen dat de cloud gewoon iemand anders' computer is?”
Figure 3: Een server hoeft niet per se in een datacenter te staan. Meme met de tekst: “Wat als ik je zou vertellen dat de cloud gewoon iemand anders' computer is?”

Facilitator

In wezen is een server gewoon een computer die is geconfigureerd om met andere computers te communiceren. Hij hoeft niet per se in een datacenter te staan, dat is vooral om redenen van snelheid en energie-efficiëntie. Vroeger hadden de meeste bedrijven en universiteiten hun eigen servers in hun IT-afdeling, waarop hun eigen software draaide. Ze hadden ook een intranet voor het beheer van hun professionele bestanden (een lokaal netwerk).

Een server kan ook thuis worden gebruikt. Club1 installeert een (nieuwe) zelfgehoste server in hun appartement https://club1.fr/nouveau-boitier
Figure 4: Een server kan ook thuis worden gebruikt. Club1 installeert een (nieuwe) zelfgehoste server in hun appartement https://club1.fr/nouveau-boitier

Facilitator

Sommige mensen hebben thuis hun eigen server. Zoals Club1.fr in de afbeelding. Deze in Parijs gevestigde vereniging host websites voor kunstenaars op een server bij een van de leden thuis, in een kast. Hier installeren ze deze in de woonkamer. Dit wordt zelfhosting genoemd.

Low-tech Magazine host hun website op hun eigen minicomputer die op zonne-energie werkt. De server waarop Low-tech Magazine draait. Foto Marie Verdeil (licentie cc-by-sa-nc).
Figure 5: Low-tech Magazine host hun website op hun eigen minicomputer die op zonne-energie werkt. De server waarop Low-tech Magazine draait. Foto Marie Verdeil (licentie cc-by-sa-nc).

Facilitator

Een zelfgehoste server is een manier om meer controle te krijgen over je gegevens (privacyredenen), maar ook meer controle over de infrastructuur. Dit is de server en infrastructuur die de website van Low-tech Magazine, een techno-kritisch online medium, aandrijft.

Zonnepanelen op het balkon van Kris De Decker, oprichter van Low-tech Magazine. Foto Marie Verdeil (licentie cc-by-sa-nc).

Facilitator

De server draait op een kleine 2W-computer, die wordt aangedreven door een enkel zonnepaneel. Als het weer te slecht is, laten ze de batterij leeglopen en schakelen ze de computer uit, in plaats van reservebatterijen en back-upgeneratoren te gebruiken, zoals datacenters doen. 100% uptime heeft ook een prijs, en die is hoog.

De bestanden van de website zijn ook gecomprimeerd. Screenshot: een artikel over lowtech websites op Low-tech Magazine
Figure 6: De bestanden van de website zijn ook gecomprimeerd. Screenshot: een artikel over lowtech websites op Low-tech Magazine

Facilitator

Bijgevolg is de gehoste website sterk gecomprimeerd, zodat deze op dit kleine apparaat past en de inhoud zo licht mogelijk is. Geen video’s, geen tracking, dithered afbeeldingen.

Een webserver kan gewoon je computer zijn, dus waarom niet je telefoon? Low-tech Magazine-website weergegeven op een laptop uit 2013. Foto Marie Verdeil (licentie cc-by-sa-nc).
Figure 7: Een webserver kan gewoon je computer zijn, dus waarom niet je telefoon? Low-tech Magazine-website weergegeven op een laptop uit 2013. Foto Marie Verdeil (licentie cc-by-sa-nc).

Facilitator

Kunnen we iets soortgelijks doen om zelf tekst en afbeeldingen te hosten? Ja, met onze telefoons: in wezen een gratis, krachtige, batterijgeoptimaliseerde computer. Dat is wat we nu gaan doen!